آن مخمل‌های قرمز چشم نواز

نگاهی به تاریخچه سالن های سینما در یزد

آن مخمل‌های قرمز چشم نواز

پاک کردن حافظه فرهنگی یک شهر

شادی شفیعی

کتابخانه‌‌‌ها، سالن‌های تئاتر و موسیقی و سینما‌ها، شریان‌های تنفسی یک شهر و سرزمین هستند. چرا که با سینما قدر کتاب را بیشتر درک می‌کنیم و با سینما و هنر، زندگی را بهتر می‌فهمیم. خراب کردن و یا از بین بردن یک مکان فرهنگی با قدمت بالای پنجاه سال باعث آسیب رساندن به حافظه تاریخی و فرهنگی مردم یک شهر می‌شود. کارشناسان حوزه فرهنگ معتقدند که اگر می‌خواهید میزان توسعه یافتگی شهرها را بسنجید، یکی از مهمترین بخش شاخص‌های فرهنگی سالن‌های سینما است، اما در یزد وضعیت تعداد سینماها بسیار دردناک است. سینماها در این شهر یا خراب شده‌اند، یا تغیر کاربری داده‌اند و یا بدون استفاده هستند. در شهری که بیش از ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارد، تنها یک پردیس سینمایی فعال است که آن هم خیلی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد.

خاطرات دود گرفته

در این سال‌ها که همه از کمبود اعتبار برای ساخت سینماها، حرف می‌زنند اما کسی یادش نیست سالن‌های سینمایی در شهر وجود دارد که نه به اعتبار چند میلیاردی برای روشن کردن چراغ‌هایشان نیاز است و نه کار سختی برای فعال کردنشان. سالن‌های سینمایی که سال‌ها، محل‌ تردد و حضور علاقه‌مندان هنر هفتم بوده این روزها با بی‌مهری‌هایی که نسبت به آنها روا داشته شده تبدیل به انباری و مکانی سوت و کور شده‌اند. مکان‌های کوچک و بزرگی که فیلم‌ها از آپاراتخانه‌ها و توسط آپاراتچی‌ها نمایش داده می‌شد و امروز تنها یک خاطره و تابلو دود گرفته از آنها باقی مانده است.

داستان ورود سینما به یزد

در اواسط دوره قاجار و با سفر ناصرالدین شاه به فرانسه، از میان تفرجگاه و جذابیت‌های پاریس مهد هنر و مد اروپای آن موقع، صنعت سینما چشم شاه ایران را می‌گیرد و آن را با خود به ایران می‌آورد. در همان روزها در یزد هم تب مهاجرت به کشور هفتاد و دوملت یعنی هندوستان بالا بود و یزدی‌های زیادی برای تجارت به این کشور سفر می‌کردند. از بین آن افراد اما تاجر یزدی بود به نام کرم‌الله که سوغات او از هند یک وسیله‌ی جالب و جدید بود.

برای مطالعه ادامه این مطلب ، شماره ۱۷۴ هفته نامه پرگار را از لینک زیر دانلود کنید: