انباشت زباله در بناهای بی سر و سامان بافت تاریخی

کیفیت زیست‌محیطی بافت در معرض تهدید قرار دارد

انباشت زباله در بناهای بی سر و سامان بافت تاریخی

جمع‌آوری زباله در بافت تاریخی از تولید آن عقب مانده است

شادی شفیعی

بافت تاریخی شهر یزد گنجینه‌ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ کشور است و از منظر فرهنگی دارای اهمیت فراوانی بوده چرا که با حافظه تاریخی و هویت اجتماعی ساکنان شهر پیوند خورده است. بافت تاریخی شهر و ساختمان‌های آن که روزگاری حیات و زندگی در آن جریان داشت، به‌تدریج و با تغییر سبک زندگی شهری، دچار فرسودگی شده و باعث شده این بافت دیگر رونق گذشته را نداشته باشد. یکی از مهم‌ترین عوامل ارتقای کیفی بافت‌های تاریخی، حفظ کیفیت زیست‌محیطی آن است چرا که تمیزی همیشه باعث می‌شود که یک محله یا منطقه همیشه سرزنده باشد و به آن هویت می‌بخشد. اما حالا سؤال اینجاست که آیا احیای هویت تاریخی، حفظ و نگه‌داری بافت تاریخی یزد منطبق بر نیازهای زیست‌محیطی ساکنین این منطقه است یا خیر؟

سرعت بالای تولید زباله در بافت تاریخی

سال‌هاست که دنیا وارد عصر تکنولوژی شده است اما در بافت تاریخی شهر یزد هنوز کارگران با گاری‌هایشان زباله جمع می‌کنند. این گاری‌ها از سرعت تولید زباله عقب مانده و اکنون خانه‌ها، آب‌انبارها و بناهای بافت تاریخی یزد یکی‌یکی تبدیل به زباله‌دانی می‌شوند. در چند سال گذشته بافت تاریخی یزد دچار معضل بزرگی شده؛ انباشت زباله‌ها در بناهای تاریخی. از خانه اربابی، عرب مازار و بسیاری خانه‌های ثبت ملی شده گرفته تا آب‌انبارها و حتی بقعه‌های مقدس. به نظر می‌رسد که مردم به هیچ مخروبه‌ای رحم نمی‌کنند، بنا هرچقدر بی‌سر و سامان‌تر باشد، برای ریختن آشغال مناسب‌تر است.

ساکنان غیربومی؛ مقصران اصلی

بعضی از فعالان حوزه گردشگری معتقدند فرصت زندگی از بافت تاریخی یزد گرفته شده و وقتی امکانات و فرصت‌هایی که خارج از بافت تاریخی وجود دارد، در داخل بافت نباشد، طبیعی است که ساکنان از آنجا مهاجرت می‌کنند. واقعیت آن است که بافت تاریخی تا زمانی که ساکنانی داشت، سالم و پابرجا بود اما از زمانی که ساکنان آن خانه‌ها را خالی کرده‌اند، خانه‌های خالی یا مخروبه شده‌اند و به مکانی برای انباشت زباله تبدیل شده‌اند یا به اتباع بیگانه و مهاجران غیربومی واگذار شده‌اند که این امر نیز مشکلات خاص خود را به دنبال دارد. این شرایط سبب شده تا بافت تاریخی یزد کم‌کم پویایی و نشاط خود را از دست بدهد.

برای مطالعه ادامه این مطلب ، شماره ۱۷۷ هفته نامه پرگار را از لینک زیر دانلود کنید: