راه توسعه، خلق کلان‌شهر نیست

استاد تمام دانشگاه یزد:

راه توسعه، خلق کلان‌شهر نیست

چرا به‌جای توسعه میان افزا، به حاشیه شهرها رو می آوریم؟

سمیه رضایی

طرح ملی مسکن مهر که کلنگ آن در دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور وقت ایران به زمین خورد و سبب شد تا قشر متوسط و کم‌درآمد جامعه با ارائه این طرح از سوی دولت با در اختیار گرفتن زمین رایگان و ساخت‌وساز دولتی و با پرداخت وام در خصوص مسکن ملی صاحبخانه شوند. این طرح پس از افزایش شدید بهای مسکن در ایران شروع شد. دولت برای تأمین مالی این طرح از بانک مرکزی قرض کرد که این مهم رشد نقدینگی و تورم در جامعه را ایجاد کرد، به‌طوری‌که نیمی از کل پول‌های چاپ شده در تاریخ ایران صرف پرداخت ساختن مسکن مهر شد. در این میان سیاست‌هایی همچون واگذاری زمین رایگان دولتی، واگذاری مسکن به‌صورت اجاره به‌شرط تملیک، حمایت از انبوه‌سازان، واگذاری حق بهره‌برداری طولانی مدت از زمین و غیره در دوره‌های مختلف مورد توجه دولت قرار گرفته است. این طرح برای خانه دار شدن قشر کم‌درآمد جامعه در نظر گرفته شد و چه‌بسا در این میان باز هم مسکنی به آنها تعلق نگرفت و بیشتر ساختمان‌های ایجاد شده به قشر متوسط روبه بالا تعلق گرفت و باز هم آن‌ها در صف خانه دار شدن ماندند. اما در دولت جدید سید ابراهیم رئیسی وعده خانه دار شدن را به تمام اقشار جامعه داد و در حال حاضر طرح آن پایه‌ریزی شده و مردم همچنان در امید رسیدن به خانه، منتظر محقق شدن وعده‌ها هستند.

در حال حاضر با آغاز عملیات اجرایی حدود ۲۰ هزار واحد مسکونی در سطح استان یزد هم‌زمان با دولت سیزدهم آغاز به کار کرده است که امیدی را در دل مردم نهادینه کرده تا در این برهه از زمان به جهت سختی‌های معیشتی موجود در زندگی مردم، حداقل بار نبود مسکن و پرداخت نکردن اجاره بهای سنگین برای آنها کمتر شود و بتوانند با دغدغه کمتری به گذران زندگی بپردازند.

مسکن ملی و هزارتوی تأمین زیرساخت‌ها

محمدحسین سرائی استاد تمام گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه یزد با اشاره به دغدغه مسکن در بین مسئولان کشوری و استانی می‌گوید: حل مشکل مسکن، دغدغه همه مدیران دلسوز و کارآمد نظام است. چنین مشکلی قاعدتاً باید با سبدی از سناریوهای کوتاه‌مدت تا بلندمدت، تعدیل و حل گردد. هرگاه حل مشکلاتی از این قبیل، در قالب طرح‌های آمایش پایه، صورت نگیرد، نتیجه آن ایجاد مشکل و یا مشکلات دیگر خواهد بود. کشور ما از جمله کشورهایی است که سخت به مالکیت خصوصی در موضوع زمین به عنوان نهاده اصلی مسکن بها می‌دهد. همین موضوع سبب شده تا کمتر زمینی در فضای شهر، دولتی باقی بماند.

برای مطالعه ادامه این مطلب ، شماره ۱۷۸ هفته نامه پرگار را از لینک زیر دانلود کنید: