زخم‌هایی که معادن بر تن تفت به جا گذاشته‌اند

گزارشی از مشکلات ریز و درشت معادن در تفت

زخم‌هایی که معادن بر تن تفت به جا گذاشته‌اند

زهرا شاهشوازی

خوش آب‌وهوا، خنک و ییلاقی، شهری که می‌تواند با طبیعتش در وسط بیابان شما را شوکه کند. ازیک‌طرف دامنه‌های کوه‌هایش پر از برف است و از سوی دیگر روستاهای بیابانی دارد. به همین دلیل هم در سفر به تفت باید منتظر هر آب‌وهوایی باشید. اینها اولین توصیف‌هایی است که در مورد تفت و مناطق روستایی آن می‌شنوید و همین برای هر گردشگری کافی است که کوله‌بار سفر را برای دیدن این شهرستان و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی‌اش ببندد. وجود مناطق ییلاقی و سرسبز، مناطق خرم کوهستانی، وجود پناهگاه حیات‌وحش شیرکوه، این شهرستان را به خوش آب‌وهوا ترین شهر استان یزد تبدیل کرده است. این شهرستان با یک هزار و ۴۶۶ قنات بیشترین تعداد قنات کشور را دارد و بهره‌مندی روستاهای آن از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی و قرارگرفتن برخی از آنها در روستاهای هدف گردشگری باعث شده یکی از مقاصد تفریحی و گردشگری مردم استان و کشور باشد.

سال‌های اخیر سر برآوردن معادن کوچک و بزرگ در گوشه‌گوشه روستاهای این منطقه تصویری نازیبا را پدید آورده است. تصویری که ادامه روند آن در کوتاه‌مدت شهرستان هدف گردشگری استان را به مخروبه‌ای بجا مانده از معادن تبدیل می‌کند. مخروبه‌ای که به‌واسطه بریدن کوه‌ها و حفر دشت‌های وسیعش؛ در آینده‌ای نه‌چندان دور از آن چیزی جز زباله‌دان معادن باقی نخواهد ماند.

استان یزد به دلیل واقع‌شدن در مرکز ایران و فروافتادگی کویر مرکزی و وجود چند گسل فعال، بستر ذخایر معدنی متعددی است ذخیره قطعی معادن استان یزد با بیش از ۵۰ نوع اندیس معدنی با ذخیره قطعی حدود ۲ میلیارد تن برآورد شده و دومین استانی معدنی ایران است به‌طوری‌که در دو میلیون هکتار از مساحت این استان یا معدن‌کاوی می‌شود یا تحت‌تأثیر فعالیت معدنی است. طی سال‌های گذشته نیز برای دو میلیون هکتار دیگر درخواست فعالیت معدنی شده که با ۲۰۰ هزار هکتار آن موافقت شده است. طبق اعلام سازمان صمت مجموع آمار پروانه‌های بهره‌برداری از معادن استان یزد تا پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۰ به ۶۴۱ مورد رسیده است. ظرفیت سالیانه این معادن ۶۹ میلیون تن است. پنج معدن سنگ‌آهن چادرملو اردکان، زغال‌سنگ بافق (۲ معدن)، سرب و روی مهدی‌آباد مهریز و اورانیوم در مقیاس بزرگ ملی قرار دارند و بقیه در حد متوسط و کوچک هستند. بر اساس آمار منتشر شده بر روی سایت سازمان صمت استان یزد از حدود ۷۳۸ معدن استان حدود ۸۵ معدن در شهرستان تفت هستند که از این تعداد ۶۵ معدن فعال و ۲۰ معدن پروانه اکتشاف و گواهی کشف دارند و هنوز غیرفعال هستند.

برای مطالعه ادامه این مطلب ، شماره ۱۷۷ هفته نامه پرگار را از لینک زیر دانلود کنید: