شهر یزد؛ سمفونی بد صدایی که سازهایش کوک نیست

در گفتگو با رئیس سازمان نظام‌مهندسی یزد

شهر یزد؛ سمفونی بد صدایی که سازهایش کوک نیست

شهر داخل خودش باید بزرگ شود

شادی شفیعی

توسعه نامتوازن یزد باعث شده که این شهر درگیر مشکلات ناشی از زیاده‌روی در توسعه شهری شود‌. این خود عاملی در ایجاد پدیده حاشیه‌نشینی است. افزایش شدید و لجام‌گسیخته توسعه شهر بدون توجه به رشد متوازن دارای عوارض بی‌شماری است که صرف‌نظر از رکود اقتصادی، با بحران‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، انسانی و… همراه می‌شود.

این شهر ۲۵۰ کیلومتر مربعی هم‌اکنون دارای جمعیتی حدود ۵۵۰ هزار نفر بوده و خدمات‌رسانی به همه ساکنان آن مشکلی است که تمامی مدیران شهری با آن درگیر هستند. یکی از مهم‌ترین مصادیق بارز توسعه بی‌رویه و افسار‌گسیخته یزد، ایجاد هزاران واحد خالی از سکنه است که آمار آنها نزدیک به ۵۰ هزار واحد مسکونی برآورد شده است. این واحدهای چالش آفرین به دلیل نبود تقاضای مؤثر برای آنها، مصداق عینی توسعه بی‌رویه فیزیکی شهر هستند و این رشد نامتوازن شهر منجر به ایجاد مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیادی خواهد شد. در این زمینه با «مجتبی فرهمند»، رئیس سازمان نظام‌مهندسی یزد به گفتگو نشستیم.

محدوده قانونی شهر یزد چقدر است؟

یکی از مباحث بسیار مهم در حوزه توسعه پایدار شهرها، توجه به محدوده قانونی شهر است. شهرها طبق قانون یک محدوده قانونی شهر دارند که در طرح جامع پیش‌بینی می‌شود و یک محدوده حریم که حریم‌ها به‌عنوان ذخایر شهر در توسعه‌های آینده در نظر گرفته می‌شوند و علاوه بر این ذخایر شهری، یکسری کاربری‌های مجازی هم در محدوده قانونی و هم در محدوده حریم پیش‌بینی می‌شود.

مجتبی فرهمند در خصوص محدوده قانونی شهر یزد به پرگار می‌گوید: «طبیعتاً اندازه شهرها متناسب با جمعیت آن شهر بوده که یکی از اصلی‌ترین معیارهای مدیریت شهری است. محدوده قانونی شهر یزد ۱۰۸۰۰ هکتار است و با محدوده‌های غیررسمی سکونتی که خارج از محدوده قانونی هستند، نزدیک به ۱۵ هزار هکتار. شهر یزد جمعیتی بین ۵۴۰ تا ۵۵۰ هزار نفر دارد که باتوجه‌به این موضوع که سرانه جمعیت در هر هکتار نزدیک سه یا چهار نفر بوده، متوجه می‌شویم که سرانه جمعیتی یزد بسیار پایین است.»

به‌گفته فرهمند، متولی تعیین محدوده شهری وزارت مسکن و شهرسازی است که در طرح جامع شهر مشخص می‌شود، البته افزایش یا کاهش آن با مصوبه شورای‌عالی معماری شهرسازی صورت می‌گیرد. اما توسعه این چند ساله یزد از کیفیت لازم برخوردار نیست و به‌گفته کارشناسان شهری یک توسعه نامتوازن است و هزینه زندگی در آن نسبت به امکانات موجود در شهر بالاست.

برای مطالعه ادامه این مطلب ، شماره ۱۷۸ هفته نامه پرگار را از لینک زیر دانلود کنید: