و خشت خشت تو اوراق پند، ایرانشهر

یادی از مدرسه ماندگار ایرانشهر، مدرسه ای که چند نسل با آن خاطره دارند

و خشت خشت تو اوراق پند، ایرانشهر

شادی شفیعی

بخش مهمی از خاطرات زندگی هر شخص، روزهایی است که در مدرسه می‌گذراند. ساختمان مدرسه، کلاس و حیاط تصاویری است که تا همیشه همراه ما می‌مانند. در طول تاریخ نیز مدرسه، بنایی بااهمیت بالا بوده است که بخش مهمی از فرهنگ و تاریخ ایران را تشکیل داده. مدارس قدیمی شهر یزد، بناهایی هستند که در پس آجرها و خشت‌های آن‌ها روایتی تاریخی نهفته است. مدرسه‌های تاریخی علاوه بر اهمیت علمی که از گذشته تا امروز داشته‌اند، از نظر تاریخی بسیار مورد توجه بوده‌اند. نام تعدادی از این مدارس هنوز در لیست مهم‌ترین مراکز آموزشی شهر به چشم می‌خورد.

قدیمی‌ترین دبیرستان شهر

در مدرسه ایرانشهر یزد کسی دلش نمی‌گیرد، آرامش نخستین چیزی است که در این دبیرستان حس می‌شود. سکوت در عین شلوغی اطراف حکم‌فرماست. هرکه به آن وارد می‌شود، دوست ندارد که از آنجا بیرون برود و در گوشه‌گوشه‌اش می‌تواند با نمادها و نشانه‌های خلقت ارتباط بگیرد. دبیرستان ایرانشهر قدیمی‌ترین دبیرستان یزد است که در خیابان ایرانشهر و در محله قدیمی گودال مصلی قرار دارد و مربوط به دوران قاجار است. این مدرسه علاوه بر قدمت و زیبایی‌اش، به‌خاطر دانش‌آموختگانش نیز شهره است از محمد کریم پیرنیا تا محمد علی اسلامی ندوشن و پاپلی یزدی و حاجب مرتاض و جلال مجیبیان همگی از این دبیرستان فارغ التحصیل شده‌اند.

کارنامه‌ی درخشان

اما نکته مهم و اساسی آنست که این بنا با همه شکوهمندی و صلابت خویش یک جایگاه علمی و پایگاه فرهنگی است. دبیرستانی است برای تعلیم و تعلم. ابزار و وسیله‌ای برای هدف و مقصدی فرهنگی.‏ ایرانشهر دارای کارکرد و کارنامه‌ای درخشان دبیرستانی است.

حسین بشارت، پژوهشگر یزدی در مورد دبیرستان ایرانشهر می‌گوید: «روی هم رفته هیأت آموزشی دبیرستان به نظر حقیر در آن زمان اکثرا از هر لحاظ نمونه و سرمشق ارزنده‌ای برای ما بودند. دبیران همگی در رشته خود دانشمند و در عین داشتن وقار و متانت نسبت به شاگردان خود دلسوز بودند و نیز برای دانش آموزان مستعد و کوشا عنایتی خاص داشتند.»

برای مطالعه ادامه این مطلب ، شماره ۱۷۳ هفته نامه پرگار را از لینک زیر دانلود کنید: